Reizen op muziek

De reisconcerten van het Universitair Symfonisch Ensemble, kortweg het USO, zijn een jaarlijke traditie waarbij het orkest ook Leuven laat meegenieten van hun orkestreis begin november.
Het welkomstwoordje staat dan ook niet alleen in het teken van het eerste werk, maar wordt aangevuld met wat reisanekdotes. Die zijn voor het orkest wellicht grappiger dan voor het merendeel van het publiek, maar ze schetsen wel de sfeer van een hechte vriendengroep.

Gelukkig is het daarna tijd voor een streepje muziek.
De hoorns zetten welluidend in met de openingstonen van Humperdincks ouverture uit de opera ‘Hänsel und Gretel’, gebaseerd op het gelijknamige sprookje van de gebroeders Grimm.  Het nummer blijkt alvast een goede opener, want ik word er meteen helemaal vrolijk van. Wie zijn ogen sluit, kan zich gemakkelijk het hele sprookje voorstellen in deze melodie. Soms vrolijk, dan weer spannend met snelle loopjes bij de strijkers, voert dit werk je mee doorheen het verhaal van Hans en Grietje.

Het tweede werk, postero die van Sharafyan, is van een hele andere aard. Het is tevens het enige werk van de avond van een componist die nog leeft.  Vertaald uit het latijn betekent de titel ‘de volgende dag’, en dat is precies de sfeer die deze muziek wil oproepen: die van een nieuwe dag.
De haartjes op mijn armen gaan rechtovereind staan en de rillingen lopen me over de rug zodra de eerste tonen weerklinken. Soms onheilspellend, dan weer vreemd verfrissend weet dit werk exact de sfeer op te roepen die het wil oproepen. De cellosolo, schitterend vertolkt door de Armeen Hayk Sukiasyan, maakte het helemaal af.

Als derde werk staat het celloconcerto van Saint-Saëns op het programma. Weer een compleet ander werk, al heeft het de prominente rol voor cello gemeen met het vorige. Het is een concerto dat door velen gezien wordt als een van de mooiste celloconcerto’s in de geschiedenis, en na deze uitvoering kan ik begrijpen waarom: muziek die meestal heel intens is, maar soms net weemoedig, om dan weer te sprankelen – Je wordt helemaal in vervoering gebracht.
Ik heb hem al een keer vermeld, maar hij verdient ook bij dit werk een vermelding: cellist Hayk Sukiasyan. Deze man vertel een verhaal met zijn instrument, en op prachtige wijze gedragen door het USO slaagt hij erin de gevoelige snaar te raken.  Minder van belang bij een concert, maar een leuke extra voor wie graag met open ogen naar muziek luistert: de mimiek van deze cellist is goud waard.

Na een pauze van bijna een halfuur – wel lang, dacht ik, maar ik begreep waarom toen het volgende werk aangekondigd werd – volgt de zesde en laatste symfonie van Tsaikovski, pathétique, een werk waarin sommigen achteraf gezien een voorbode van de dood van de componist zagen.
Deze vijftig minuten durende compositie doorwerkt alle mogelijke gevoelens. Soms groots muzikaal geweld, dan weer intieme passages die je als luisteraar bijna in trance brengen om vervolgens opgeschrikt te worden door een nieuwe meer uitbundige passage.  Het derde deel trekt alle registers open en lijkt de climax van het werk te zijn, maar wordt nog gevolgd door een veel intiemer vierde en laatste deel. Wanneer de laatste tonen zacht wegsterven, is het muisstil in de grote Pieter De Somer Aula. Een welverdiend en luid applaus barst los wanneer de dirigent zijn handen laat zakken.

Alsof dat allemaal nog niet genoeg was, speelt het USO ook nog een ludiek bisnummer, waar zelfs wat mee te winnen valt. Hoe die vork juist aan de steel zit, ga ik nog niet verklappen – ga daarvoor zeker zelf luisteren. En als je nog niet helemaal overtuigd bent, ben je misschien wel te overtuigen door de Leffe-receptie achteraf?

WAT? Reisconcerten van het Universitair Symfonisch Ensemble // WANNEER? vrij 14/11 om 20u // WAAR? Pieter de Somer Aula // PRIJS? €5,00 voor studenten (€4,00 met cultuurkaart)

Tickets en info: http://www.usoleuven.be