ADJA and LUCA Bigband ft Tutu Puoane close Leuven Jazz with soul-stirring performances

On Sunday 19th March, 10 days of Leuven Jazz received its befitting closure with two captivating, soulful performances. ADJA and LUCA Bigband with Tutu Puoane graced the stage and captured their audience each in their unique way, basking them in a bittersweet Jazzy atmosphere, both tranquil and resilient.

LUCA Bigband ft Tutu Puoane

The uplifting first half of the show features South African singer Tutu Puoane whose vitalizing voice pays tribute to Donny Hathaway with a cover of the song Someday We’ll All Be Free and to Makeba, Mama Africa as well. Puoane’s personality shines through her performances: After she announces the name of the African song she is about to perform, the crowd is incited to attempt its pronunciation, “We’ll practice our clicks later at the bar,” she says. 

© 2023 Tom Herbots

Puaone’s magical voice is accompanied by the astonishing big band LUCA arts school Led by conductor Frank Vaganée, who is in fact turning 37 the very day, something we get to know because Puoane improvises a Jazzy, church-reminiscent version of “Happy Birthday” to sing to him on the stage. The students come forward at different intervals of the singing with dazzling solos that add even more enchantment to the performance. Finally, the show ends with the highlight Heaven Help Us All, the climax and fusion of everything already executed both by the band and by Puoane, a mix of powerful protest songs and a solemn, soothing church atmosphere.

ADJA

As the audience settles down after the pause, a soft, melancholic, humming sound that is dispersed around the venue starts getting louder from every corner. It becomes clear right away that the ensuing Adja performance aims to absorb the audience into its very own world. As the candlelight brightens  the stage and the musicians appear, the setting, with its antique furniture and ample share of flora is revealed to be a pastoral haven. The girls of BURn Leuven walk from among the crowd and climb up to the stage, joining Adja in the center. Soon, the bass joins them and the show begins with a tribute to Nina Simone’s I Wish I Knew How It Would Feel To Be Free. Then comes a performance of Adja’s biggest hit, Told You So, where the audience witnesses her outstanding vocals as the band accompanies the singer. 

© 2023 Tom Herbots

Music meets theater as Adja slowly pours wine into a container and the calming, river-like sound of liquid touching stones fills up the air. To Be Naive is sung in a minimalist production that gets progressively louder and more impressive as each instrument finds its place in the composition. Adja’s vocals stun in acapella complemented by her own snapping fingers before she breaks into a sensual dance and heavy breathing that imitates the sound of wind, a sound gradually echoed by the band. This itself segues into SambaFassa, another highlight of the show, when a trumpet solo stands out in the beginning and Adja’s ethereal vocals ask “How do you feel yeah?” over and over. Towards the end, it is the drum solo that catches the ear and fades into a distorted dream-like pattern that prepares the stage for the following minutes of complete jazz experimentation, imitation and emulation. Thus we are put into a suitable trance before Adja warbles “if I was a burning candle…” extending and emphasizing “s” sounds as she sings (“blisss, tsss”). Such a sequence sketches in the mind a flickering flame on the verge of its eclipse. From replicating the sound of rivers and wind to candles, this was a performance abundant with implications of nature that fit right into the set-up of the stage. This continues as Adja’s quavering vocals sing “Can you swim?” and the band once again takes the stage, simulating waves and fluctuations each in their own way. 

At one point, Adja asks somebody from the crowd to dance with her. It’s a short moment but endearing, and further intensifies an image of oneness with the world that the performance is so keen on depicting. Adja and the band close off with a definite highlight, “What We Are Not Supposed To Feel,” somewhat coming full circle to the beginning and where everything started. Here too, Adja’s impeccable stage presence never fails to shine enough rightful attention on the instruments. At one curious moment, Adja takes her microphone to the crowd-favorite, shy trumpet player and he sings a lullaby-like melody into the air, lulling the atmosphere further. Then, just as she slowly made her way onto the stage in the beginning, Adja’s voice gradually fades in the end as she sings “Until my time is come sweet earth takes me home,” and on that note, she leaves us haunted, and stands back for the audience’s standing ovation.

The two performances took place in Schouwburg on 19th March and marked the closing of Leuven Jazz 2023.

Uur kultuur XL zet Studio Manhattan op z’n kop

Op 26 november 2022 opent Studio Manhattan in samenwerking met Stuk zijn deuren voor Uur Kultuur XL. Deze explosieve festivalavond laat club en kunst samenvloeien. Deze avond vol dans, muziek en beeldende kunst bestaat uit spectaculaire performances zoals onder andere de dansvoorstelling TH LNG GDBY van Tuur Marinus, het concert van Lander & Adriaan en DJ set van Cheb Runner.

TH LNG GDBY van Tuur Marinus

Het licht gaat uit. De donkerte zwijgt maar de lucht hijgt. Langs de tribunes horen we mysterieuze  mondgeluiden. We luisteren naar gesis, geklik en geblaas terwijl ons belangrijkste zintuig wordt afgenomen. We zien niets maar we horen alles.

Choreograaf Tuur Marinus laat beweging en klank zachtjes samensmelten in zijn voorstelling TH LNG GDBY. Voor negen performers ontwerpt hij een hedendaagse dans die geïnspireerd is door LCD Soundsystem, een electropopband. Stuk ontvangt dit optreden met open armen in studio Manhattan te Leuven.

Plots gaat het licht aan. Negen performers staan verspreid over het podium. Groot gestreept toont de vloer gelijkenissen met een rode panter. De performers dragen trainingspakken, is dit voor praktische redenen of is dit een fashionkeuze? Desondanks liggen ze opgesteld in een lange lijn op de belichte vloer. Ze draaien mekaar rond in cirkels terwijl ze heel de vloer opvullen. Tijdens deze grondbewegingen stoppen de artiesten niet met de mondgeluiden. Ze zorgen namelijk voor hun eigen ritme gedurende deze vloerverschuiving. Die mondbewegingen zeggen precies ssstttt. Dit kan impliceren dat onze samenleving is gevuld met meningen, toch wordt de keuze van stilte ook geapprecieerd in bepaalde situaties.

De dansers herpositioneren zich op een horizontale lijn. De ene duwt iemand terwijl de andere trekt aan de volgende, wat resulteert in een haat-liefde mechanisme. De performers staan sterk als een team. Fysiek verdelen ze hun kracht om als geheel over de grond te bewegen. Ze volgen als groep het licht. Vervolgens trekken de dansers fluohesjes en sokken aan. Op hun knieën vormen ze een klein bolletje van hun lichaam dat door de ruimte rolt als schildpad in zijn schild. De zelfgeproduceerde geluiden worden op dit punt als maar luider.

De dansers hebben geen schrik voor fysiek contact. Zittend in mekaars schoot, gezicht naar gezicht, rollen ze over de oppervlakte als menselijke gehaktballen. Een derde persoon gooit zich nog tussen deze ballen om op die manier meer balans te creëren. De lichaamsdelen vallen als puzzelstukjes in mekaar aangezien ieder ledemaat zijn plaats vindt in de choreografie. Tijdens het rollen gebruiken ze hun stem op een andere manier door onduidelijk door mekaar te spreken. Dit doet een komisch effect ontstaan dat de routine even verbreekt.  

©Fotografie Bart Heleven

De bewegingen zijn voorspelbaar dus als kijker weten we wat er gaat komen. Desondanks voelt de voorstelling niet saai aan. Er heest een algemene aantrekkings-en afstotingskracht doordat de performers constant elkaar trekken en duwen op de vloer. Net die variatie in dat krachtenspel is enorm fascinerend. Als geheel creëren ze namelijk met hun lichamen verschillende vormen zoals een vierkant, een rechthoek en een cirkel. Rollend over de matten, vatten ze de idee van samenhorigheid.

De negen performers staan recht en er heerst onderling een fysiek vertrouwen. Door blindelings te balanceren en te steunen op de groep, ontstaat er een bepaalde compositie. Bijna een melodie ondersteund door de zoemende mondgeluiden die een symfonie van vertrouwen opwekt. Dit suggereert dat het westen de wereld als een eenzame bol ziet, vastberaden om zijn eigen weg op te gaan. Vertrouw op niemand en volg je eigen route. Hoewel, soms helpt de ondersteuning van een ander net om dat juiste pad te vinden.

De symmetrie van de opstelling is bijna bevredigend. Volledig ingespeeld op de groep, verwezenlijken de dansers een utopie van eenheid. Deze interpretatie voedt mijn verwachtingen van deze voorstelling. Toch blijft de voorstelling van Marinus over het algemeen redelijk vaag en is dit kunstwerk relatief abstract. De dynamische bewegingen ontketenen een gedachtegang bij de kijker, maar wat die hersenspinsels nu precies inhouden, is moeilijk een vinger op te leggen.

Lander & Adriaan

Lander & Adriaan trappen het tweede deel van de avond overtuigend op gang. Het duo speelt op een platform in het midden van de zaal, waardoor het publiek hen langs alle kanten omsingelt. Het resultaat; een even intiem als dynamisch concert. Ze trekken hun publiek energiek mee in een mix aan stijlen en een opbouw die even eigenzinnig als verrassend is. Waar ze beginnen met experimentele elektronica, vloeien ze over naar funk om bijna op een rave te belanden. Even bevrijdend als de opstelling van het concert is het feit dat ze alle soorten genres vlekkeloos omzetten naar hun eigen hand en ze al dan niet omvormen tot club-muziek. Het is veel en alles tegelijkertijd. Een wilde rit met onverwachte bochten dat even eigenzinnig, bevrijdend als gewoonweg plezant is

Cheb Runner

Cheb Runner sluit de avond vakkundig af met zijn project Angry immigrant. In 2011 kwam hij van Marokko naar Brussel. Met dit werk laat hij 10 jaar aan leven en overleven als immigrant in Brussel horen, waarbij elke track één jaar voorstelt. Het harde leven en het overleven in Brussel maar ook zijn Maghrebijnse roots krijgen weerklank in zijn set. Het resultaat is een samensmelting van stevige beats, synths en elektronica waar Cheb Runner zijn roots en culturele erfenis vlekkeloos weet te vermengen met elektronische dansmuziek.

Lander & Adriaan. ©Fotografie Bart Heleven

Cheb Runner. ©Fotografie Bart Heleven

Sommige meisjes willen naar Europa

Sommige meisjes willen wenen in witte tranen. Sommige meisjes weten niet beter. Slam Poet Lisette Ma Neza vertelde erover in de intieme sfeer die het Wagehuys oproept. ‘L’Europe Noire’: over haar reis door zwart Europa, over haar beleving als zwarte vrouw in Europa, over haar identiteit als Afro-Europeaan. Een meeslepende vertelling, met ‘Afropean‘ van Johny Pitts als reisgids, gebracht door gedichten, muziek en dans.

Ma Neza begint bij haar kindertijd. Begeleid door zachte, smooth jazz pianoklanken wordt ze aangemoedigd om verder te gaan met haar verhaal. Als klein meisje aan de hand van een mama die heimwee heeft. Als klein meisje dat geboren is in een land waar ze niet altijd thuis is. Haar Rwandese familie wist het, zij niet. Zij wou haar mama troosten, maar wist toen nog niet dat Rwandese moeders ontroostbaar zijn. Vandaag wordt ze omringd door een decor van goudkleurige kooien – of zijn het huizen – en beeldende kunst die whitewashing moet representeren. Het is een wat ongelukkig verhaal om spontaan bij te glimlachen, maar je kan niet anders door de zorgvuldig uitgekozen tweeklanken en ingenieuze woordencombinaties die de dichteres moeiteloos aan elkaar breit.

Ook het thema van oorlog komt aan bod. Deze keer ook in Europa. ‘Gio, dans een gebed’, vraagt ze de onbewogen beweger. Het ziet eruit als een omhelzing en ondertussen vult de warme stem van Ma Neza in de vorm van een blues het lege gevoel van onzekerheid in je buik. Een goedgekozen moment van bezinning, een geslaagde oproep tot samenhorigheid.

© Melanie Musisi

De steeds stralende dichteres vertelt verder over hoe haar reis van een zoektocht overging naar een vindtocht. Het gaat over vluchten en niet weten waarvoor, over zichzelf proberen verbleken en hoe ze dan verbleekte. Lisette Ma Neza staat daarbij steeds tussen haar muzikanten en danser. Hun verhalen worden verteld, hun stem wordt geïntegreerd in de vertelling.

Op een aandoenlijke manier vraagt Ma Neza ook voortdurend om te dansen wat niet dansbaar lijkt en te spelen wat niet speelbaar lijkt. ‘Gio, dans dat iemand zo mooi is als een koe’ is de inleiding voor haar gedicht ‘Koetjes en kalfjes, een ode aan de Nederlandse taal’. Een prachtig gevonden zinspeling op vrouwen die koeien krijgen als bruidsschat in Afrika en de daartegenover wansmakelijke connotatie waar een vrouw een koe noemen hier in België toe leidt.

De voorstelling eindigt in majeur. Ma Neza wisselt de dans en poëzie opnieuw af met zang en hoewel ze niet altijd op toon zingt, kan je het haar onmogelijk kwalijk nemen door het plezier dat ze uitstraalt en het gevoel van geborgenheid die haar glimlach je geeft. De eindboodschap van connectie en samenkomen straalt immers boven alles uit. Als je nog niet verliefd bent geworden door haar woordentovenarij, dan zal je het wel worden door haar uitnodiging om aan tafel te komen zitten. De tafel in haar hart waar stoelen staan voor zij die er zijn en zij die niet meer zijn. Kom, kom dan.

L’Europe Noire: twee maart 2022 in 30CC Wagehuys met Lisette Ma Neza (woord en zang), Vernon Chatlein (percussie), Neil Akenzua (piano), Giovanni Pisas (dans), Absa Sissoko (kunstenaar). Korting met cultuurkaart.

 

Shakespeare is dead, isn’t he?

Shakespeare is dead, isn’t he? Hoewel verschillende intellectuele hoofden hun breinen hierover breken, wordt er in dit adembenemend festival voor nieuwe toneelschrijfkunst, vooral naar de echte auteur gekeken. Het festival vond verspreid plaats over Leuven, een hele week lang. Hier schijnt de spotlight op de helden achter hun levende woorden. Zij worden terecht verlicht en gedicht in lovende kritieken. Ze worden internationaal op de kaart gezet en niet meer belet van nieuwe kansen.

Onderland

Is het mijn mijn?
Nee het is jouw mijn.
Maar als mijn mijn de mijne is, waarom heb jij mijn mijn dan verwoest?
Heb ik jouw mijn verwoest? … Ach ja, hij is toch niet de mijne.

@30CC

Verantwoordelijkheid is het pijnlijke gevolg van een kapitalistische maatschappij. Iedereen is op goud uit. Mensen blijven graven en graven tot de put niet meer dicht te scheppen is. Wel scheppen ze op over de gouden stront waarin ze verzeild zijn geraakt. Dimitri Leue heeft dit stuk prachtig tot leven gebracht door een minimalistische setting neer te zetten. Zijn vertrouwen in de professionele acteurs was te voelen tot in de uithoeken van de zaal. Dit theaterstuk werd gespeeld in de Schouwburg van Leuven op woensdag 23 februari. Een goudmijn is ingestort maar wie is verantwoordelijk? Een psychologische schommel komt tot stand in de speeltuin van volwassenen. “De wereld heeft nood aan een zondebok”. Grappige conversaties wekken deze realistische uitspraak tot leven. Dimitri Leue zag een gouden kans liggen om dit wereldlijk probleem aan te kaarten. Hij heeft ze met twee handen gegrepen.

Ronde tafel over vertalingen

Vertalen maar niet ‘hertalen’. Niet letterlijk maar figuurlijk. Niet figuren overpennen maar ze eerst aan de context laten wennen. De eerste ronde tafel van het festival was die van professionele theatervertalers. Het vond plaats op woensdag 23 februari in Opek te Leuven. Een ‘vrouwenvak’ vol deadlines maar de line mag niet dead zijn. Iedere lijn, iedere regel moet leven. Ieder woord moet overkomen alsof het in de originele taal geschreven was. Een inspirerend gesprek van de ene vertaler naar de andere. Tips werden gedeeld, advies werd gegeven en ervaringen verteld. Iedereen stelde zich open, zelfs het publiek. Vragen over onder andere hun schrijfmethode werden uitgebreid beantwoordt. Één gouden regel waar geen discussie mogelijk was, is ‘altijd hardop lezen’. Op die manier voel je of je woorden tot leven komen. Wat de tekst zelf betreft, is de sfeer en de bedoeling van de auteur bewaren, essentieel. Emoties en gedachtes moeten natuurlijk overkomen en niet ‘vertaald zijn’. Hoewel het een eerlijk gesprek was over een moeilijk veld van expertise, overtuigde hun passie voor theater de hele ronde tafel.

Scenische lezingen

Drie nieuwe theaterstukken werden op woensdag 23 februari in Opek te Leuven voor de leeuwen gegooid; die van Vera Molina, DE HOE en Stijn Devillé.
De opzet van deze geënsceneerde lezingen was aangenaam om naar te kijken. Vijf acteurs lazen theatraal enkele scènes per theaterstuk voor. Hierna volgde een kort interview met de auteur van het theaterstuk in kwestie. Dit is de ideale manier om een nieuwsgierig publiek warm te maken voor kwalitatieve voorstellingen.

Toen eindelijk alles lukte

@UiTinVlaanderen

Maarten Westra Hoekzema zijn leven was een puinhoop. Hij dronk, snoof en beloofde zichzelf het ooit te maken als cabaretier. Zijn voorstelling was een ode aan zijn mislukte pogingen. Hij wilde op een humoristische manier zelfspot drijven met zijn oude zelf. Op chronologische wijze begon hij bij zijn jeugd, tot de dag van vandaag. Helaas werden de pointes niet altijd behaald. Zo liet hij het publiek op zijn honger zitten.

Over de tong, over de lippen

Shakespaere is een genie en een geniepige dode vent die zijn leven heeft bestemd aan te gecompliceerde drama’s waarin iedereen toch zal sterven, net zoals zijn belachelijke dialogen. Met deze openhartige dialoog van Sara Vertongen werd het startschot gegeven. Deze literaire soirée composée vond plaats in de Schouwburg van Leuven op 22 november. Bekende theaterauteurs staken voordracht niet alleen in een nieuw jasje, maar in een goednieuwe garderobe. Een verrijkende variatie met onderwerpen zoals naïviteit, fruitperserij of zelfs vader-dochter relatie lagen op tafel. Genres verzoenden, aansluitend met de diversiteit van de auteurs die stuk voor stuk hun verhaal uitten. Ook puur met taal werd een prachtig verhaal verteld door Dounia Mohammed. Een soirée om niet nee tegen te zeggen maar om je hart open te leggen voor de passie en talent van deze mensen.

@30CC

Ronde tafel: beginnen als theaterauteur

De laatste ronde tafel op vrijdag 25 november in Opek nodigde professionele theaterauteurs uit. De moeilijke vragen werden open en bloot op de ronde tafel gelegd. Is er financiële haalbaarheid? Zijn er veel werkmogelijkheden? Kun je met een eigen tekst bij een gezelschap aan gaan kloppen? Veel theaterstudenten bevolkten het publiek, nieuwsgierig naar deze antwoorden. Hoewel iedereen zijn individuele ervaring deelde, was er toch ruimte voor een open groepsconversatie en een hoopvol gesprek.

Met onder andere deze activiteiten en nog vele anderen, kwam het festival op zaterdag 26 februari ten einde. Theaterauteurs kregen eindelijk de aandacht en het respect die ze verdienden. Door de organisatie van Het Nieuwstedelijk in samenwerking met hun partners, werd het een creatieve week om nooit te vergeten.

Muzikale M-useumnacht KNAL(t)!

In het kader van stadsfestival KNAL! openden Museum M en de universiteitsbibliotheek gisterenavond haar deuren voor een interdisciplinaire museumnacht. De verschillende optredens, workshops, projecties en expo’s droegen bij aan een fraaie verzameling kosmologische kunst, de volle maan die avond ook.

De vaste collectie van museum M, de expo van Richard Long en ‘Verbeelding van het universum’ eisen natuurlijk nog steeds (terecht) hun aandacht op in de verschillende museumzalen, maar een museumnacht is meer dan late openingsuren op een woensdagavond. Naast een creatieve workshop ‘altaar maken’ kon je gisterenavond ook vooral genieten van de nodige (buitenaards) goede optredens. Een muzikaal overzichtje:

Wolker

De ondankbare eerste plaats op de timetable deed de zin in een optreden bij de jonge Gentenaren duidelijk niet zakken. De energetische muziek van Gert-Jan Loobuyck (stem, gitaar, toetsen) en Femke Decoene (drums) wisselde af tussen dromerige melodieën en strakke ritmes, maar gaf je onverstoord het gevoel in je kamer te willen dansen. Hoewel er slechts twee muzikanten het podium bezetten, bestond de muziek steeds uit heel wat laagjes elektronische samples, kleurrijke klankenwolken van de gitaar en stevige drumpartijen. De, bij wijle nogal geknutselde, veranderingen van drumstijlen in de achtergrond gaf de zweverige indie stijl van de zang en gitaar vaak een serieus rock-gehalte: een aangename verassing doorheen het hele concert. De ongemakkelijk bindteksten neem je voor sympathiek.

© Wolker

Mr. Chong

Een heel nieuwe sfeer ontfermt zich over het publiek wanneer iedereen zich nestelt op de kussentjes op het tweede verdiep. De zachte, maar toch zekere ondergrond compenseert voor de vrije improvisatiejazz van Mr. Chong. Rikkie Joris (gitaar), Charel Maes (saxofoon, sampler, synth) en Milan Donvil (drums) creëerden een experimentele, muzikale interpretatie van ‘Year X’, het werk van kunstenares Orla Barry dat deel uit maakt van de expo ‘Neem je tijd’. De zinnen of woorden die ze daarvoor doorheen het jaar schreef, werden visueel geprojecteerd op de witte muren achter de muzikanten. Filmische beeldfragmenten en hun soms bijpassende geluiden begeleiden de muzikanten tijdens hun spelen. De mooie combinatie van beeld, geluid en muziek nam je meteen weg uit de anders zo gestructureerde wereld. Beetje voor beetje deconstrueren ze de tijd, waarin lange, organische en soms dissonante saxofoontonen de ondergrond vormen voor onverwachte ritmes. Een mooie verzameling van klanken waarin zowel rust al haast hun weg vinden en waarin naar elkaar luisteren centraal staat.

© M Leuven

Aarde aan Daan

De derde groep van de avond is (net als de eerste groep) omringt door een decor van lichtjes die fonkelen als sterren, als de artiesten die ervoor staan. Aarde aan Daan is een sympathieke band met Nederlandstalige liedjes onder leiding van zanger en gitarist Daan Hafkamp. Van dansbare oorwurmmuziek tot breekbare solostukken over verdriet: de band krijgt met gemak het publiek mee in haar verhaal. Tegen het einde van hun optreden overtuigen ze zelfs alle luisteraars tot een gezellig samenzingen zonder band onder het motto ‘nog één keer samen zingen alsof corona niet bestaat’. Aarde aan Daan geeft een volwaardige performance waarin alle muzikanten een perfect passend puzzelstukje zijn in de band, maar waarin toch vooral gitariste Helena Mayorga-Paredes de show steelt. Met haar uitbundige, virtuose gitaarsolo’s tilt ze de muziek naar hogere, ruimtelijke, sferen. Een band om te (her)ontdekken dus!

© Aarde aan Daan

Naast de vele beeldende kunst mocht dus ook de muzikale timetable er zeker zijn. Wolker, Mr. Chong en Aarde aan Daan brachten het gevarieerde publiek ongetwijfeld kwaliteitsvolle muziek naar hun smaak. Opnieuw is de museumnacht dus een ideale gelegenheid voor verschillende soorten cultuurliefhebbers om nieuwe pareltjes te ontdekken.

JazzUUR KULTUUR: Leuven Jazz Festival

Het drie-urig UUR KULTUUR van deze maand werd vertolkt door vier heel anders uitziende pareltjes van de jazzscène van vandaag. Cinema Paradisio, Antoine-Pierre, Fred Hersch en een blinddate tussen Lynn Cassiers en Nabou Claerhout klonken samen als het prachtige openingsconcert van het Leuven Jazz Festival dit jaar. Muzikale weken als de deze maken je verlangen naar een zomer vol live muziek zo mogelijk nog groter. Maar hoewel het gemis van de sfeer en tastbare vrijheid van de muzikanten blijft, moest een online alternatief niet onderdoen. Het innemende gebouw van de stadsschouwburg en mysterieuze verlichting schept een sfeer van intimiteit die je de hele avond bevangt. Vier verschillende optredens, vier verschillende reizen: het openingsconcert van Leuven jazz was er één om spontaan van te moeten glimlachen, zo’n glimlach die je nog een paar dagen met je meedraagt.

De lange, veelzijdige reis die deze avond is, begint met Cinema Paradisio. Het Belgische trio met Kurt Van Herck (sax), Eric Thielemans (drums) en Willem Heylen (gitaar) werkte voor hun nieuwste album samen met toetsenist Jozef Dumoulin en nodigt hem ook voor dit concert uit als gastpianist. De keuze voor Dumoulin levert prachtige creaties op die je elke keer weer op de juiste momenten weten verrassen. Als je je ogen sluit zou je je op zee kunnen wanen, meegenomen door de golvende pianoklanken en de warme saxofoonklank als de zon op je huid. De muzikanten hebben elk zo’n eigen geluid, zo’n andere, mooie rol in het geheel, dat het samenspel je elke keer in een andere soort sfeer brengt. De ene keer gaat je aandacht voluit naar de rijke kleuren van de elektrische gitaar, daarna kan je enkel nog luisteren naar de meeslepende ritmes van de drummer. Maar allemaal nemen ze je mee over de golven, allemaal laten ze je proeven van hun vrijheid enerzijds en de rust anderzijds.

© Bache Jespers

Van atmosferische klanken naar een ijzersterke beat. De concertfilm schrikt niet van een abrupte stijlwissel, want het volgende concert in de rij wordt verzorgd door Antoine-Pierre. De creatieve drummer en bandleader van Urbex heeft nu ook een soloproject (VAAGUE) opgestart waarin hij zich helemaal laat gaan met een uitgebreide drumkit, elektronische soundscapes en fragmenten uit bekende speeches. De veelheid aan geluiden en in elkaar gewoven ritmes en klanken doen je vol ongeloof en bewondering naar de jonge drummer kijken, maar laten je tegelijkertijd meteen zin krijgen om te dansen. Antoine-Pierre vermengt zijn virtuositeit probleemloos met aanstekelijke grooves. Voor mensen als hem kan je een nieuw genre uitvinden, al zal dat waarschijnlijk nog altijd tekort doen aan de veelzijdigheid en creativiteit van zijn muziek. Zo is er een geluidsfragment dat hij gebruikt waarin een interviewer met een frans accent vraagt: ‘Yout pretend that you play modern jazz?’. Antoine-pierre laat duidelijk merken dat hij niet van hokjes houdt en vooral zijn eigen, vernieuwende stem het woord wil geven.

“Legendarische jazztrio’s bij de vleet natuurlijk maar dat van Paul Motian, Joe Lovano en Bill Frisell blijft tot de verbeelding spreken. Om zich te wagen aan hun repertoire en aanpak moet je van goeden huize zijn en vooral voldoende persoonlijkheid hebben. Geen probleem wat dit trio betreft.” (Jazzenzo over Cinema Paradisio)

De derde muzikant valt een beetje uit het rijtje. Met zijn oudere leeftijd, repertoire vol standards en zijn Amerikaanse roots is Fred Hersch de uitzondering en meteen ook de buitenlandse headliner op Leuven Jazz dit jaar. Verschillende standards passeren de revue, maar ook nieuwe composities voor zijn album ‘Songs from home’ komen aan bod, allemaal in de typische, gekende stijl van Fred Hersh natuurlijk. Van ballads als ‘This is Always’ tot bekende Strayhorn composities als ‘Upper Manhattan Medical Group’ : allemaal worden ze bekeken vanuit zijn innovatieve, virtuoze bril. Gedurende 70 minuten laat hij het beste van zichzelf horen en dompelt hij je helemaal onder in zijn poëtische speelstijl. Een aangenaam ‘thuiskomen’ tussen de meer experimentele andere groepen van deze avond.

© Tracey Yarad (Soapbox Gallery)

Als kers op de taart is er tot slot nog de blinddate tussen Lynn Cassiers en Nabou Claerhout. Twee kersen dus, allebei vrouwelijk, allebei meesterlijke improvisators. De twee artiesten ontmoetten elkaar voor het eerst op het podium, maar je zou denken dat ze elkaar lang geleden al ontmoet hebben ergens in een heel andere, mystieke wereld waarin ze beiden vaak rondlopen als ze onze wereld even kwijt willen. De combinatie van de twee unieke persoonlijkheden en de sferische, clair-obscure-achtige verlichting maken het een magisch optreden. De volle tromboneklanken van Nabou Claerhout passen enorm goed bij de soundscapes en fragiele zang van Lynn Cassiers. Laten we hopen dat deze blind date zal zorgen voor meer dates, liefst veel meer.

Leuven Jazz Festival: 19 t.e.m. 28 maart op verschillende (online) locaties in Leuven, gratis te beluisteren met cultuurkaart.

Eclectica – Gwen Cresens kwartet

Het is zaterdag 17 oktober. De lichten zijn nog aan, de schouwburg ruikt naar handgel en een zekere voorzichtigheid en voelbaar ongemak hangt na al die maanden nog steeds tussen de mensen. Niet tussen de muzikanten, want hoewel ik vooral met mijn ogen dicht van het concert zat te genieten, zag ik wel degelijk de alleszeggende glimlach en hoe fijn zowel artiest als publiek het vonden om terug in een concertzaal te zijn. Wat een speciale wereld eigenlijk. En wat een mooie avond in die speciale wereld gisteren: Eclectica, het nieuwe album van het Gwen Cresens kwartet, verbindt genres en culturen, werkelijkheid en dromen.

Het licht in de schouwburg dooft zachtjes. De accordeon klinkt en Italiaanse filmmuziek van Morricone haalt ons meteen uit de onaangename realiteit. Het Gwen Cresens kwartet doet ons een heel concert lang zweven tussen verre en minder verre oorden, tussen kracht en dynamiek en daartegenover de sereniteit van een breekbaar samenspel tussen accordeon en piano. Van Italiaanse cinema naar een Bachprelude tot bij het repertoire van Duke Ellington: de vier muzikanten klinken nu als opzwepende bigband, dan als Argentijns tango-ensemble dat het ons moeilijk maakt om stil te blijven zitten. En soms ook niet. Soms ontroeren ze, meer dan Italiaanse cinema, meer dan zonsondergangen in de zomer.

Wereldreis

Misschien brengt de muziek zoals Gwen Cresens ze ziet ons ook wel een stukje dichter bij de wereld en haar mogelijkheid tot verbinden. Terwijl onze samenleving zich steeds meer lijkt te individualiseren, botsen we toch ook op een onmiskenbare samenhang van relaties en afhankelijkheden waaraan we niet kunnen ontsnappen. De muzikanten van het Gwen Cresens kwartet willen hier niet van weglopen, ze willen ons samenbrengen en laten zien hoe mooi en verrijkend die samenkomst ook kan zijn. Van Brazillië tot Argentinië, van klassieke muziek tot jazz en alles wat daar tussen, boven, onder en naast ligt: Eclectica neemt ons mee op wereldreis, als wereldburgers, proevend van alles waarover kunst en cultuur ons kan laten verwonderen.

Nieuwe perceptie op klassiekers

Regisseur Louis Malle schreef ooit dat de realiteit overal hetzelfde is, dat reizen zelfs iets absurd zou zijn. Maar realiteit is niet als anders in de schouwburg op zaterdagavonden: muziek laat die realiteitsgrenzen vervagen en maakt ruimte voor ontroering en verrassing. De fijne reis die deze avond was liet dat zien door de variëteit aan klassieke en niet-zo-klassieke stukken, allemaal op een unieke manier gebracht, allemaal Gwen Cresens kwartet.

De werkelijkheid kan zoveel mooier zijn door andere ogen (en oren). Zeker als die oren van Gwen Cresens (accordeon), Bart Van Caenegem (piano), Janos Bruneel (Contrabas) en Matthias De Waele (drums) zijn. De controle, creativiteit, levendige dynamieken en organische interactie van deze muzikanten maken het Gwen Cresens kwartet een pareltje door alle (genre)grenzen heen om te ontdekken, herontdekken of gewoon om dag in dag uit naar te blijven luisteren en van te genieten.

accordeon Gwen Cresens / piano Bart Van Caenegem / contrabas Janos Bruneel / drums Matthias De Waele / © Georges Tonia Briquet

Met een cultuurkaart geniet je van 20% korting op alle voorstellingen in 30CC.

Sfeerverslag: M-useumnacht 2019

Julie Decat & Dorien Vanmeldert

Als op een winternacht…Tibetaanse hoorns je van je sokken blazen aan het M – Museum, dan ben je er zeker van dat de M-useumnacht niet meer stuk kan. Blogsters Julie en Dorien penden een sfeerverslagje neer over deze gezellige night at the m-useum van afgelopen woensdag.

Concert van de Tibetaanse hoorns voor het M – Museum
©Rob Stevens

Relaxed de blokperiode in

In de workshop Yomiqi leerden de coaches van Ankerpunt je tips&tricks om gewapend te zijn tegen de stressvolle blokperiode. Yomiqi staat voor yoga, mindfulness en qilong en de combinatie van die drie bleek een leuke en energieke manier om meer zelfvertrouwen te krijgen.  De yoga- en ademhalingsoefeningen zorgden ervoor dat de studenten nu weten hoe ze tot rust kunnen komen als de examens hen op de hielen zitten.

De workshop Soundjourney nam je op reis naar een ver en muzikaal land vol gongs, belletjes en trommen. Het geluid van druppelend water en de zee, de trillingen van de didgeridoo en de meeslepende zang. Door al die rustgevende geluiden vergat je even dat je eigenlijk op een yogamatje in het Leuvense museum lag.

Ontspannen tijdens de workshop Yomiqi ©Rob Stevens

De taal van de genietende m-useumbezoeker

In de expositie De Taal van het Lichaam wordt er met een gevarieerde selectie aan kunst gewezen op het vermogen van de mens om te praten met meer dan louter woorden. Afdalend in een bad van zachtroze gloed dat perfect een feeërieke dynamiek weet te creëren, werden de toeschouwers als vanzelf uitgenodigd het eerste en meteen ook meest speelse en dynamische deel van de tentoonstelling te ontdekken. Na passage bij de photobooth met fotograaf, waar je knotsgekke kiekjes kon nemen met je mede-kunstliefhebbers, zetten de bezoekers de ontdekkingsreis verder tussen beeldhouwwerken die druipen van sentiment en expressie, in een atmosfeer die beduidend meer geladenheid uitademt dan enkele meters eerder nog het geval was.

Het visuele discours der lichamen, dat zowel mens als dier betreft en van zowel creatie als publiek op betrokkenheid hoopt, liep ten einde met een onverwacht hernemen van de uitdagendheid die ze even naar de achtergrond verplaatste. Ditmaal met een meer wulpse en haast bevreemdende ondertoon. Toeschouwers genoten zichtbaar en ontdekten gaandeweg kunst de ruimte te gunnen om wat luider te spreken. Wie de volledige recensie van blogster Julie over deze expo wil lezen, kan dat hier doen.

De Taal van het Lichaam ©Rob Stevens

Theatrale bric-à-brac

Een van de hoogtepunten van de avond was het concert van theaterduo Brik Tu-Tok. Hun gekke, catchy nummers brachten leven in de brouwerij. Met allerhande dagdagelijkse voorwerpen, zoals borstels, plastic flessen en blokfluiten, zorgde het duo zelfs voor wat dansmoves in het publiek. Hun vreemde kostuums en nog vreemdere praatjes maakten het plaatje compleet. Een duo om in het oog te houden!

M-useumnacht 2019 blies ons omver en bracht ons tot rust. Op naar de volgende editie!

Brik Tu-Tok ©Rob Stevens

M-useumnacht | M – Museum| woensdag 4 december 2019 | GRATIS met cultuurkaart | https://www.kuleuven.be/cultuur/uurkultuur/20191204_museumnacht

TIP: Duik woensdag in de M-useumnacht

UUR KULTUUR schotelt je deze week weer een verpletterend, cultureel evenement voor: M-useumnacht in Museum M. Het belooft een editie vol muziek, relaxatie en gevarieerde expo’s te worden. En driemaal raden hoeveel je dat kost met een cultuurkaart… Inderdaad, helemaal niets!

Expo’s

Borman en Zonen

Met deze tentoonstelling zet Museum M een Brabantse houtsnijdersfamilie uit de late middeleeuwen weer op de kaart. Jan II Borman en zijn familie stonden bekend voor hun dynamische en gedetailleerde heiligenbeelden, retabels en grafmonumenten. Eind oktober schreef ik nog een tip voor deze tentoonstelling. Nu is het aan jullie om die tip ter harte te nemen!

The Waddle Show: A Counteract – Nel Aerts

Tijdens M-useumnacht kan je op een avond tijd van de middeleeuwen weer terecht komen in het bevreemdende doch vertrouwde heden. The Waddle Show: A Counteract van Nel Aerts is een eclectische en kleurrijke bom die ontploft in je gezicht. De tentoonstelling laat je kennis maken met vrolijke en absurde motieven waarachter een fragiele waarheid schuilt. Check ook zeker de tip van  blogger Jacoba Waumans over deze poëtische expo.

Béatrice Balcou

Een copycat in de kunsten, zo kan je de expo van Béatrice Balcou het best omschrijven. Balcou kopieert de werken van andere kunstenaars en stelt zo onze relatie tot kunst en de manier waarop het wordt geproduceerd in vraag.

De taal van het lichaam

In De taal van het lichaam wordt niet enkel onze kijk op kunst maar ook die op ons lichaam in vraag gesteld. Met deze tentoonstelling wil M Leuven via oude én hedendaagse werken uit haar collectie onderzoeken hoe het menselijk lichaam vorm krijgt in de kunst.

Vaste collectie

Voor wie niet genoeg kan krijgen van de expo’s moet ook zeker een kijkje nemen bij de vaste collectie van M. Oude en hedendaagse kunst staan er naast elkaar.

Alle expo’s kan je de hele avond lang ontdekken.

Muziek

Aan muziek ook geen gebrek tijdens deze editie van M-useumnacht! Van 19.30u tot 20u zullen Tibetaanse hoorns je oorschelpen strelen. Van 20.15u tot 20.45u én van 21.15u tot 21.45u laat het Leuvens Universitair Koor het beste van zich horen. Hieronder vind je een lijstje van de andere concerten:

Monokimono (19.30u – 20u | 20.30u – 21.15u)

Monokimono, dat is de artiestennaam van Ben Tanghe. Hij brengt tijdens de M-useumnacht nummers van zijn eerste EP Kameleon. Kom wegdromen op de tunes van zijn nostalgische, Nederlandstalige muziek.

Brik Tu-Tok (22u – 22.45u)

Brik Tu-Tok is een muzikale samenwerking tussen theatermakers Maxim Storms (Brother Blue) en Linde Carrijn. Net zoals Monokimono brengt dit duo nummers van hun eerste album Greatest Hits dat vorige maand uitkwam. Zoals hun bandnaam al doet vermoeden is de muziek van Brik Tu-Tok bric-à-brac. Absurd, maar toch catchy. Niet alleen hun muziek is het ontdekken waard, want live zal dit duo je verbazen met hun excentrieke kostuums en dadaïstische choreografieën.

De rest van de avond kan je nog genieten van een DJ-set van Illament (22.45u – 23.45u).

Workshops

Origami (19.15u – 19.45u | 19.45u – 20.15u | 20.15u – 20.45u | 21.15u – 21.45u | 21.45u – 22.15u)

Altijd al willen weten hoe origami in elkaar zit? En ben je ook nog eens een echte plant mom? Dan zijn deze workshops iets voor jou! Karen en Els van Small Paper Things leren je in deze workshops een vaasje vouwen via de kunst van het papier vouwen.

Schrijf je snel in via https://www.kuleuven.be/cultuur/uurkultuur/20191204_museumnacht

VOLZET: Soundjourney  (21u – 22u | 22u – 23u)

Leg je neer, ontspan en spits je oren. Dat is de kern van deze workshops. Trillingen van de didgeridoo, een trom en gong nemen je mee op een inspirerende klankenreis.

VOLZET: Yomiqi (19.30u – 20u | 20u – 20.30u)

Nood aan extra tips om de stressvolle blokperiode door te komen? Dan is de workshop Yomiqi jouw redder in nood. Yomiqi is een combinatie van yoga, mindfulness en qi gong. Die gevarieerde mix zorgt ervoor dat je alle spanning van je af kan schudden. Een yogamatje hoef je niet mee te nemen; het is wel aangeraden om makkelijk zittende kledij aan te trekken.

De timetable vind je hier: https://www.kuleuven.be/cultuur/img-6/20192020/uur-kultuur/20191204-m-useumnacht/museumnacht-timetable-nl.jpg/image_view_fullscreen

M-useumnacht | Museum M | woensdag 4 december 2019 | GRATIS met cultuurkaart | https://www.kuleuven.be/cultuur/uurkultuur/20191204_museumnacht

Kerst en welklinkende stemmen, alleluia!

December lijkt nog maar net ingezet en het Vlaamse koorlandschap kleurt alweer vrolijk rood en groen. Men zingt blijmoedig van ‘Christus natus est’ en menig Latijns vers ontspruit aan de al dan niet welklinkende stembanden van zowel oud als jong. Ook de jeugdige leden van het LUK brachten ons gisterenavond, netjes gehuld in hun zwart-blauwe outfitjes, een werkelijk royaal aanbod aan kerstvreugd en vree. De Sint-Jan-de-Doperkerk is tot aan de nok toe gevuld en trotse familieleden rechten opgetogen de rug in een poging hun zingende verwanten zo efficiënt mogelijk in het vizier te krijgen. Make we joy now in this fest! 

Zoals het het Universitair Koor betaamt, komen de leden, al zingend en ordelijk gerangschikt in een ‘tweerijen-formatie’, het podium op. De teerling is geworpen. Dirigent Koen Vits verzoekt het publiek op ludieke wijze alle technologische apparatuur uit te schakelen. (Tevergeefs uiteraard, want net na de pauze zouden de pijnlijke klanken van een ‘catchy’ ringtone op onverbiddelijke wijze doorheen de kerk weerklinken.) Koorleden Elisabeth Tu en Tiny Pagnaer leiden elk werk in aan de hand van een korte, informatieve introductie. Nummer één op het programma: de vierdelige kerstsuite van de Vlaamse Raymond Schroyens: Christal.  

Vier oude kerstliederen worden hierbij aaneengeregen in een hedendaagse bewerking voor gemengd koor, zo informeert het programmaboekje ons. De titel is een samentrekking van de woorden ‘Christus (in de) stal’ en onderstreept zo nog een laatste keer het alom bekende thema van het kerstverhaal. Het koor klinkt jeugdig, licht en sprankelend. De stemmen zijn ongeschoold, maar geven blijk van muzikaliteit, gevoel voor intonatie en een aanstekelijke animo. Petje af voor die liefelijke sopraantjes die helder klinken als kristal (vergeef me deze flauwe woordspeling). Hun hoge noten weergalmen soepel en vlekkeloos geïntoneerd tussen de witte pilaren van de volgeladen kerk en dat doen ze net alsof het niets was.  

Het tweede werk brengt ons vier Duitse motetten: een toonzetting van enkele beroemde passages uit de Bijbel door componist Heinz Werner Zimmerman. En dit ondersteund door de olijke ‘walking bass’ van een warm klinkende contrabas. Bassist Mike Delaere wandelt vrolijk van noot naar noot en alweer halen de sopranen de hoge regionen met veel verve. De compositie zelf balanceert onverschrokken tussen de beeldende sferen van verlossende vreugde aan de ene kant en mystieke vervreemding aan de andere. Zwierige ritmes en wijde intervallen staan hier tegenover lange, uitgerekte melodielijnen die zich wrijvend op elkaar opstapelen. Kyrieleis! 

Nu zou dit studentikoze kerstconcert niet hetzelfde zijn geweest zonder enkele pittige negro spirituals. Wade in the Water is een verborgen boodschap voor vluchtende slaven en Go Tell It on The Mountain een aansporing tot het luid aankondigen van de geboorte van Jezus. Koen Vits verrast het publiek met twee dappere solo’s, die hij stoutmoedig en vol vuur op het podium brengt. Aan enthousiasme geen gebrek! 

Na de pauze valt mij vooral het vierdelige werk van Francis Poulenc op. De Quatre motets pour le temps de Noël zijn allesbehalve simpel. Het werk vergt, vooral voor de sopranen, een buitengewone subtiliteit en beheersing van de stem. De componist laat de hoogste vrouwenstem met een driedubbele piano inzetten op een hoge fa en noteert daarbij het extra verzoek: ‘Bien lié et bien doux’. Een lastige opgave, maar het LUK zou het LUK niet zijn indien het zo’n uitdaging lafhartig uit de weg ging.  

Na Poulencs muzikale perikelen volgt een zucht van ontlading. Componist Erik Vinken arrangeerde twee overbekende kerstliederen, waarvan één speciaal voor het LUK zelf, en de opgewekte klanken van Away in a Manger en Sleigh Ride luiden het einde van het concert in. Het bisnummer wenst ons goedmoedig ‘a merry Christmas’ en het publiek antwoordt (terecht!) met een denderend applaus. Tussen het geschal van klappende handen en juichende moeders in valt mijn blik plotsklaps op het donkerbruine doek dat zich onheilspellend, als het zwaard van Damocles, boven de hoofden van de LUK-leden bevindt. Een stervende Jezus hangt spierwit aan het fatale kruis, benen gevouwen, armen vol smart boven zich uit, en blij verrast door deze onmiskenbare paradox, baan ik me voldaan een weg naar de receptie. Make we joy!

Make we joy | LUK | dinsdag 11 december 2018, 20:30 | Sint-Jan-de-Doperkerk | niet-studenten: €10; studenten: €5; Cultuurkaart: €4